
Doanh nghiệp tư nhân là gì? ưu và nhược điểm của doanh nghiệp tư nhân gồm những gì? Hồ sơ và thủ tục thành lập doanh nghiệp tư nhân năm 2024 như thế nào? cùng với Luật Thiên Bình tìm hiểu nhé!
Doanh nghiệp tư nhân là gì?
Doanh nghiệp tư nhân, được quy định tại Điều 188 của Luật Doanh nghiệp 2020, là loại hình doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân về mọi hoạt động của doanh nghiệp. Không được phép phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào, mỗi cá nhân chỉ được phép thành lập một doanh nghiệp tư nhân.
Chủ doanh nghiệp tư nhân không thể đồng thời là chủ hộ kinh doanh hoặc thành viên hợp danh của công ty hợp danh. Doanh nghiệp tư nhân cũng không có quyền góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong các loại công ty khác như công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.
“Điều 188. Doanh nghiệp tư nhân
1. Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
2. Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
3. Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên hợp danh của công ty hợp danh.
4. Doanh nghiệp tư nhân không được quyền góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.”
Đặc điểm của doanh nghiệp tư nhân
Chỉ do 1 cá nhân làm chủ sở hữu và góp vốn thành lập doanh nghiệp
Doanh nghiệp tư nhân được thành lập bởi một cá nhân và cá nhân thành lập và tự góp vốn của chính mình để thành lập DNTN, Vốn đầu tư của doanh nghiệp do chủ doanh nghiệp tự quyết định đăng ký.
Phân phối lợi nhuận trong doanh nghiệp tư nhân
Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của DNTN thuộc toàn quyền sở hữu của chủ doanh nghiệp khi đã hoàn thành các nghĩa vụ thuế và nghĩa vụ khác của doanh nghiệp.
Quyền quyết định trong doanh nghiệp
Chủ doanh nghiệp có quyền quyết định về tất cá các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và có quyền cho thuê, chuyển nhượng DNTN.
Không có tư cách pháp nhân
Doanh nghiệp tư nhân không có tư cách pháp pháp nhân vì vậy các nghĩa vụ và trách nhiệm của doanh nghiệp sẽ liên đới với chủ DNTN.
Trách nhiệm vô hạn trong tất cả các khoản nợ
Chủ doanh nghiệp chịu trách nhiệm vô hạn đối với mọi khoản nợ phát sinh trong hoạt động kinh doanh. Kể cả khi chủ DNTN đã chuyển nhượng doanh nghiệp thì các khoản nợ trước khi chuyển nhượng chủ DNTN phải chịu trách nhiệm.
Người đại diện theo pháp luật doanh nghiệp tư nhân
Chủ doanh nghiệp có thể là người đại diện theo pháp luật hoặc có thể thuê người khác về làm người đại diện cho DNTN.
Không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào
Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào, điều này chủ doanh nghiệp chỉ có thể kinh doanh bằng vốn của mình và không thể huy động các nguồn vốn khác từ bên ngoài.
Quy định pháp lý về doanh nghiệp tư nhân
- Luật doanh nghiệp 2020
- Nghị định 01/2021/NĐ-CP
- Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT
Ưu điểm và nhược điểm doanh nghiệp tư nhân
Doanh nghiệp tư nhân (DNTN) là một loại hình doanh nghiệp được thành lập, do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp, dưới đây là ưu điểm và nhược điểm của loại hình doanh nghiệp này.
Ưu điểm của doanh nghiệp tư nhân
- Cơ cấu tổ chức của DNTN đơn giản, thủ tục thành lập cũng đơn giản và nhanh chóng.
- Chủ sở hữu DNTN có toàn quyền quyết định các hoạt động kinh doanh của công ty cho nên việc hoạt động của doanh nghiệp không phải chịu sự chi phối của các thành viên khác.
- Chịu trách nhiệm vô hạn nên có thể dễ dàng tạo dựng niềm tin với khách hàng, đối tác và ngân hàng.
- Dễ dàng chuyển nhượng lai doanh nghiệp hoặc cho thuê lại DNTN.
- Chủ sở hữu DNTN đóng thuế thu nhập cá nhân ngay trên thuế thu nhập doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi để chủ doanh nghiệp kê khai và nộp thuế nhưng điều này cũng lại là một nhược điểm dẫn đến lợi nhuận của doanh nghiệp không được bảo vệ.
- Dễ huy động vốn tại các tổ chức tín dụng do tính chịu trách nhiệm vô hạn của doanh nghiệp nên việc phê duyệt, xét duyệt vay vốn cũng dễ hơn các loại hình khác.
Nhược điểm của doanh nghiệp tư nhân
- Chủ DNTN sẽ phải chịu toàn bộ trách nhiệm về các nghĩa vụ và khoản nợ phát sinh của doanh nghiệp bằng toàn bộ tài sản của mình. Kể cả khi đã chuyển nhượng doanh nghiệp.
- Không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào. Dẫn đến khó huy động vốn khi cần mở rộng kinh doanh.
- Không được quyền góp vốn thành lập vàocác tổ chức cá nhân khác hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong tổ chức khác.
- Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân.
- Chịu trách nhiệm vô hạn nên chủ doanh nghiệp sẽ có nhiều rủi ro tiềm ẩn.
- Khi quyết định thành lập doanh nghiệp tư nhân thì chủ DNTN không được thành lập hộ kinh doanh và ngược lại (đây là một điểm yếu và là lỗi hay mắc phải khi thành lập DNTN)
- Phải đóng thuế thu nhập cá nhân ngày trên thuế nhu nhập doanh nghiệp điều này dẫn tới lợi nhuận bị phân tán.
Cơ cấu tổ chức và quyền của chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân
Cơ cấu tổ chức quản lý doanh nghiệp tư nhân
Cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp tư nhân hoạt động rất đợn giản vì toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp thuộc quyền quyết định của chủ DNTN.
Chủ doanh nghiệp có toàn quyền quyết định đối với tất cả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Chủ doanh nghiệp có thể trực tiếp hoặc thuê người khác làm Giám đốc hoặc Tổng giám đốc để quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh.
Chủ doanh nghiệp là người đại diện theo pháp luật cho DNTN và đại diện cho doanh nghiệp với tư cách là người đại diệ giải quyết việc dân sự, đại diện trước trọng tài và tòa án, thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo quy định pháp luật.
Quyền cho thuê doanh nghiệp tư nhân
Chủ doanh nghiệp có quyền cho thuê toàn bộ doanh nghiệp của mình, khi cho thuê chủ DNTN phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao hợp đồng cho thuê có công chứng đến Cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế.
Quyền bán doanh nghiệp tư nhân
Chủ doanh nghiệp có quyền bán DNTN của mình cho cá nhân khác.
Sau khi bán doanh nghiệp, chủ doanh nghiệp vẫn phải chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp tư nhân phát sinh trong thời gian trước ngày chuyển giao doanh nghiệp.
Người mua doanh nghiệp tư nhân phải đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân theo quy định của pháp luật.

Điều kiện thành lập doanh nghiệp tư nhân
Để thành lập doanh nghiệp tư nhân, cần đáp ứng các điều kiện sau:
Điều kiện chung
Tên doanh nghiệp: Không bị trùng, không gây nhầm lẫn đối với doanh nghiệp khác, bạn có thể kiểm tra tên doanh nghiệp tại website: https://dangkykinhdoanh.gov.vn/vn/Pages/Trangchu.aspx
Trụ sở chính của công ty: Được quyền sử dụng hợp pháp, có địa chỉ rõ ràng, không nằm trong khu quy hoạch, cấm hoạt động một số ngành nghề kinh doanh tại một số khu vực nhất định, không nằm ở chung cư có mục đích sử dụng mục đích để ở.
Ngành nghề kinh doanh: Ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp phải nằm trong hệ thống ngành nghề kinh tế Việt Nam và không bị cấm hoạt động tại Việt Nam.
Vốn đầu tư của doanh nghiệp tự nhân: Vốn đầu tư do doanh nghiệp tự kê khai và chịu trách nhiệm. Đảm bảo vốn đầu tư đáp ứng với các ngành nghề yêu cầu vốn pháp định.
Điều kiện riêng
Do một cá nhân đăng ký thành lập.
Mỗi cá nhân chỉ được thành lập một doanh nghiệp tư nhân.
Không nằm trong diện đã thành lập Hộ kinh doanh nhưng chưa giải thể hộ kinh doanh đã đăng ký trước đó.
Hồ sơ thành lập doanh nghiệp tư nhân
Để thành lập một doanh nghiệp tư nhân, bạn cần chuẩn bị các hồ sơ sau:
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp (Phụ lục I-1 thông tư 01/2021/TT-BKHĐT).
- Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân: Bao gồm CCCD, CMND hoặc hộ chiếu của chủ sở hữu doanh nghiệp.
- Giấy cam kết thực hiện Mục tiêu xã hội, môi trường (đối với DN xã hội).
- Văn bản ủy quyền thực hiện đăng ký doanh nghiệp trong trường hợp ủy quyền cho người khác nộp hồ sơ.
Thủ tục thành lập doanh nghiệp tư nhân
Thủ tục thành lập DNTN gồm các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ thành lập doanh nghiệp tư nhân
Hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm:
- Tên doanh nghiệp.
- Địa chỉ doanh nghiệp.
- Vốn đầu tư.
- Giấy đề nghị đăng ký thành lập doanh nghiệp.
- Bản sao giấy tờ pháp lý cá nhân: CCCD, CMND, Hộ chiếu.
Bước 2: Nộp hồ sơ cơ quan đăng ký kinh doanh
Người thành lập doanh nghiệp hay người được uỷ quyền thực hiện đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân nộp hồ sơ tại phòng đăng ký kinh doanh tại tỉnh nơi doanh nghiệp đặt trụ sở.
Có 2 hình thức nộp hồ sơ:
Nộp hồ sơ qua mạng thông tin điện tử.
Nộp trực tiếp tại phòng đăng ký kinh doanh thuộc sở Kế hoạch và Đầu tư.
Chi phí thành lập doanh nghiệp tư nhân
- Hồ sơ nộp trực tiếp tại phòng đăng ký kinh doanh lệ phí: 50.000 đồng/hồ sơ.
- Hồ sơ nộp qua mạng thông tin điện tử: Miễn lệ phí đăng ký doanh nghiệp.
- Phí công bố nội dung đăng ký doanh nghiệp: 100.000 đồng/hồ sơ.
Bước 3: Nhận kết quả giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh
Nếu hồ sơ hợp lệ: Doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Nếu hồ sơ chưa hợp lệ: Doanh nghiệp sửa đổi, bổ sung thông tin đăng ký doanh nghiệp theo hướng dẫn của cơ quan đăng ký kinh doanh.
Bước 4: Thực hiện một số thủ tục sau khi thành lập doanh nghiệp
- Khắc dấu doanh nghiệp
- Khai thuế ban đầu
- Phát hành hóa đơn điện tử
- Mua chữ ký số (token)
- Khắc dấu chức danh
- Làm bảng hiệu doanh nghiệp
- Mở tài khoản ngân hàng
Tham khảo thêm: Các thủ tục cần thực hiện sau thành lập doanh nghiệp
Dịch vụ thành lập doanh nghiệp tư nhân
Trên đây là tổng hợp các định nghĩa và hồ sơ, thủ tục thành lập DNTN.
Tuy nhiên việc thành lập doanh nghiệp tư nhân là một quy trình phức tạp và khá khó khăn và có nhiều mối quan hệ pháp luật khác nhau. Do đó, việc này cần được thực hiện một cách cẩn thận và chính xác, tuân thủ các quy định của pháp luật.
Luật Thiên Bình là đơn vị tư vấn và cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp và uy tín, với nhiều năm kinh nghiệm tư vấn và cung cấp Dịch vụ thành lập doanh nghiệp tư nhân nhanh chóng và tư vấn chuyên
Dưới đây là một số ưu điểm dịch vụ thành lập DNTN Luật Thiên Bình
- Tư vấn: Bao gồm tư vấn đặt tên doanh nghiệp, vốn, ngành nghề kinh doanh, hướng dẫn công chứng một số hồ sơ và các lưu ý khi thành lập doanh nghiệp tư nhân.
- Hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ pháp lý: Soạn thảo đầy đủ bộ hồ sơ thành lập doanh nghiệp tư nhân và hướng dẫn ký tên vào các văn bản để thực hiện đăng ký.
- Đại diện đăng ký kinh doanh: Đại diện khách hàng nộp hồ sơ đăng ký kinh doanh tới cơ quan nhà nước có thẩm quyền và theo dõi quá trình xử lý hồ sơ.
- Hỗ trợ sau đăng ký: Sau khi doanh nghiệp được thành lập, chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp trong việc khắc dấu, mở tài khoản ngân hàng, khai thuế ban đầu… và tư vấn các quy định về thuế.
- Tư vấn trong suôt quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Với kinh nghiệm và chuyên môn sâu rộng, Luật Thiên Bình cam kết mang lại dịch vụ chất lượng cao, giúp doanh nghiệp của bạn nhanh chóng đi vào hoạt động một cách hiệu quả và tuân thủ pháp luật. Hãy liên hệ với chúng tôi để bắt đầu hành trình kinh doanh của bạn.

Các câu hỏi thường gặp khi thành lập doanh nghiệp tư nhân
Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp không có tư cách pháp nhân, do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp, DNTN không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
Doanh nghiệp tư nhân không có tư cách pháp nhân. Tài sản của DNTN không có tính độc lập với chủ sở hữu doanh nghiệp.
Doanh nghiệp tư nhân chịu trách nhiệm vô hạn trước pháp luật vì vậy ngoài những những tài sản được đưa vào hoạt động kinh doanh thì chủ doanh nghiệp chịu toàn bộ trách nhiệm bằng tài sản của mình, kể cả khi chủ doanh nghiệp đã chuyển nhượng doanh nghiệp.
Theo quy định tại Luật Doanh nghiệp năm 2020, mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một DNTN.
Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
Chủ Hộ kinh doanh không được thành lập doanh nghiệp tư nhân vì khi thành lập sẽ bị vướng các thủ tục thuế giữa chủ hộ kinh doanh và chủ DNTN với cơ quan thuế.